Lối sống FIRE – độc lập tài chính và nghỉ hưu sớm – đã sớm trở thành trào lưu được nhiều người trẻ theo đuổi những năm gần đây. Họ bắt tay vào xây dựng kế hoạch để có thể nghỉ hưu từ năm 45 tuổi, hoặc thậm chí ở tuổi 35, bằng lối sống tiết kiệm cũng như đầu tư đúng cách. Viễn cảnh nhàn nhã, an nhiên tận hưởng cuộc sống “trong mơ” suốt quãng đời còn lại là động lực to lớn.

Làm thế nào và cần tối thiểu bao nhiêu tiền để có thể đạt được lối sống đó? Cùng TNEX tìm hiểu ngay thôi!

Hiểu nhanh về FIRE

FIRE là từ viết tắt của: Financial Independence (FI – độc lập tài chính) + Retire Early (RE – nghỉ hưu sớm).

Nói đơn giản, trào lưu này hướng tới mục tiêu làm chủ hoàn toàn về tài chính. Mục tiêu của bạn là tiết kiệm và đầu từ 50-70% thu nhập cho đến khi số tiền bạn có được (tiền mặt hoặc trong quỹ đầu tư) bằng khoảng 25 lần số tiền bạn tiêu dùng trong một năm. Khi đó, bạn đã đạt tới mức độc lập tài chính.

Ngoài ra, bạn cũng cần áp dụng quy tắc 4%: Rút ra khoảng 4% số tiền đầu tư để sống. Con số này không khiến tài sản của bạn vơi đi quá nhiều và tiếp tục sinh lãi cho những năm tiếp theo. Nói cách khác, bạn không cần phải đi làm để kiếm thêm thu nhập nữa. Nhờ đây, FIRE tạo cơ hội nghỉ hưu sớm ngay ở độ tuổi 30-40.

Ví dụ: Một năm bạn cần sinh hoạt cho cuộc sống và chi tiêu hết 144 triệu đồng/năm (12 triệu đồng/tháng). Như vậy, con số ít nhất bạn cần đạt được để FIRE là: 144 triệu x 25 = 3 tỷ 600 triệu đồng.

(Nên nhớ, con số này có thể chưa tính một vài chi phí y tế nhỏ, và bạn đang sở hữu bất động sản nào không)

Thực hiện FIRE ra sao?

Dưới đây, TNEX gợi ý bạn các bước để bắt tay thực hiện lối sống “độc lập tài chính, mạnh dạn nghỉ hưu non”:

Bước 1: Thanh toán mọi khoản nợ (debt-free)

Về lý thuyết, những người sống theo kiểu “FIRE” sẽ không vay nợ dưới bất kỳ hình thức nào, từ thẻ tín dụng cho đến trả góp đồ gia dụng, nhà cửa. Rõ ràng, chúng ta hiểu rõ thu nhập sẽ chẳng còn bao nhiêu nếu liên tục phải “gồng” để trừ quá nhiều loại lãi nợ thì rất khó để vừa trang trải chi phí vừa tiết kiệm.

Bước 2: Xác định con số để tự do tài chính

Công thức vàng ở đây là FI = Số tiền tiêu hàng năm x 25.

Tất nhiên, để hoàn thành bước này, chúng ta cần có quá trình quan sát thói quen tiêu dùng cá nhân kéo dài ít nhất 2 tháng. Thực tế, đây là nhiệm vụ bắt buộc của bất kỳ ai muốn quản lý chi tiêu khôn ngoan, chứ không chỉ dành riêng cho nhóm theo đuổi FIRE.

Bên cạnh đó, bạn cũng nên quan tâm 2 khái niệm sau. Hãy dựa vào nhu cầu cá nhân và hoàn cảnh sống trong tương lai (độc thân, có gia đình, đã có con) để lựa chọn hướng FIRE phù hợp cho mình:

Lean FIRE: Chúng ta chỉ sống tằn tiện, tiết kiệm sau khi “về hưu sớm” (chỉ sống cơ bản, ít chi tiêu hơn, ít đi du lịch), tạo điều kiện cho số FI nhỏ hơn, dễ đạt được hơn.
Fat FIRE: Chúng ta sống thoải mái hơn sau khi “về hưu sớm” (chi tiêu phóng khoáng, du lịch thường xuyên). Tuy nhiên, để đạt được lối sống này, con số FI cần phải cao hơn mức cơ bản.

Bước 3: Dự phòng ngay

Đây là bước để giúp bạn chống chọi hoàn cảnh rủi ro để hành trình tiết kiệm và đầu tư của bạn đến FIRE không bị ảnh hưởng hay thất thoát tài chính. Nếu có một tình huống nào xảy ra mà bạn không có dự phòng, xem như bạn cần reset (tạm trở về không) trong hành trình FIRE của mình. Nếu không có đủ 3 tháng lương dành dụm, bạn có thể bắt đầu với quỹ dự phòng nhỏ là 10-20 triệu đồng.

Bước 4: Tăng thu – Giảm chi

Việc tiết kiệm 50-70% là điều khá khó khăn nếu không sống tiết kiệm và cố kiếm thêm thu nhập trang trải chi phí.

Dù cho con số FI là Lean hay Fat, chúng ta cũng phải tập trung cho quá trình tích cóp. Tiết kiệm không phải cách duy nhất để bạn có tài sản tích lũy. Nhưng nếu tiêu xài vượt quá khả năng chi trả một cách thường xuyên, thiếu kỷ luật, bạn khó tránh cảnh “rỗng ví”. Kết hợp với việc tăng đầu vào cho thu nhập phụ thêm bên ngoài việc chính, là cách bạn có thể tăng tốc cho hành trình FIRE, hoặc giúp bạn không quá “ngộp thở” khi giảm chi quá độ.

Bước 5: Đầu tư

Như đã nói, nếu chỉ tích cóp, chúng ta khó hoàn thành mục tiêu độc lập tài chính. Số tiền tiết kiệm được cần phải mang đi đầu tư bởi chỉ để đó không thì bạn sẽ khó lòng đủ tiền nghỉ hưu sớm sau này. Các kênh đầu tư hiện nay khá đa dạng, từ chứng khoán, bất động sản cho đến góp vốn kinh doanh. Thậm chí nhiều người còn kết hợp cho thuê bất động sản rồi lấy một phần tiền chơi chứng khoán.

Tất nhiên, mỗi người phải tìm ra hình thức đầu tư hợp lý nhất cho riêng mình. Có những người thích đầu tư thụ động dài hạn trong khi vài người khác lại muốn lướt sóng đầu cơ nhanh để kiếm lời lớn bất chấp rủi ro. Những người đầu cơ nhanh thường sẽ vay mượn, phá bỏ các quy tắc đầu tư để cố kiếm đủ số tiền mục tiêu trong thời gian nhanh nhất. Dù vậy, bước đi này rất rủi ro vì nó có thể phá hủy toàn bộ kế hoạch mà bạn đặt ra nếu thất bại. Do đó, hãy xác định khẩu vị rủi ro của mình kỹ lưỡng trước khi đi đến quyết định cuối cùng.

Bước 6: Tìm sở thích để FIRE

Bước cuối cùng này dành cho những ai muốn thực hiện vế RE là về hưu sớm. Khi quá bận rộn với công việc, bạn sẽ rất muốn được nghỉ ngơi. Nhưng khi đã nghỉ hưu rồi (đặc biệt là về hưu sớm), bạn sẽ cảm thấy buồn chán, mất phương hướng nếu không có bất cứ sở thích hay kế hoạch rõ ràng.

Do đó, trước khi thực sự “nghỉ hưu” hẳn, hãy chuẩn bị cho mình ít nhất một sở thích để gắn bó lâu dài, ổn định về sức khỏe tinh thần và luôn vui khỏe với quá trình “không làm gì” nhiều năm về sau.

FIRE có thực sự dành cho tất cả?

Thảnh thơi “hưởng già”, tận hưởng cuộc sống độc lập tài chính là ước mơ của nhiều người. Vấn đề nằm ở chỗ, FIRE khả thi, nhưng không hẳn dành cho tất cả.

Không phải ai cũng có thể dành 50-70% thu nhập cho tiết kiệm và đầu tư. Nhiều người có mức lương ổn định và cuộc sống bình thường hài lòng với tình trạng hiện tại lại có những cách quản lý tài chính khác để sống thoải mái hơn.
FIRE không hoàn hảo bởi con số 3-4% trong cách tính tổng tiền có lỗ hổng. Đầu tiên quy tắc 4% mới chỉ tính 30 năm sau về hưu nên nhiều người hạ xuống 3%. Vậy nhưng họ cũng chưa tính đến lạm phát hay những rủi ro của nền kinh tế, ví dụ như đại dịch Covid-19 khiến thị trường biến động mạnh.
Những người có thu nhập cực thấp cũng có thể sống theo FIRE nhưng sẽ rất khó và chậm. Họ khó lòng đạt nghỉ hưu sớm mà chỉ có thể nghỉ hưu ở độ tuổi thông thường nếu không có sự biến động về thu nhập và đầu tư.

Lối sống FIRE được kỳ vọng sẽ mang lại cuộc sống thảnh thơi trong tương lai cho những ai dám hành động và duy trì kỷ luật trong quản lý chi tiêu. TNEX chúc bạn thành công với kế hoạch dài hạn của chính mình!