“Hiệu ứng Mandela” hay còn gọi lỗ hổng ký ức nghe rất lạ, nhưng thật ra nó hay xảy ra và đưa nhiều người tới những tình huống dở khóc dở cười. Hôm nay chúng ta cùng nhau bàn luận xem là liệu hiệu ứng này có thật sự nguy hiểm và gây hại cho chúng ta hay không nhé!
Hiệu ứng Mandela là gì?
Hiệu ứng Mandela, còn được gọi là hiệu ứng tưởng lầm hoặc hiệu ứng giả mạo, là hiện tượng ký ức của bạn nhớ là sự việc A nó như này, nhưng thực tế ký ức bạn bị sai. Điều đáng nói là những người bị ảnh hưởng bởi hiệu ứng nào tin rằng những ký ức của họ là chính xác, trong khi sự thật cho thấy rằng những ký ức này là sai lệch.
Ví dụ kinh điển về hiệu ứng Mandela trong cuộc sống
Nhìn ảnh, bạn có biết nhân vật này không?
Tổng thống da đen đầu tiên tại Nam Phi, Nelson Mandela, người đã trở thành biểu tượng của cuộc chiến chống phân biệt chủng tộc tại Nam Phi
Giờ thì nhớ lại, trong ký ức bạn nhớ ông ấy đã qua đời năm nào?
A.1980 B. 2013
Nhiều người tin rằng ông Mandela đã qua đời trong những năm 1980, tuy nhiên, thực tế là ông sống đến năm 2013. Hiệu ứng Mandela đã tạo ra sự nhầm lẫn và tranh cãi lớn về thời gian ông Mandela sống và diễn ra các sự kiện trong cuộc đời ông.
Một ví dụ “ngộ nhận” khác. Đuôi Pikachu có màu đen hay không? Câu trả lời là không.
Nhân vật hoạt hình Pikachu bị ngộ nhận có đuôi màu đen
>>> Bao nhiêu tuổi thì được mở tài khoản ngân hàng
Hiệu ứng Mandela có thật sự gây hại cho chúng ta?
Hiệu ứng Mandela có thể có những ảnh hưởng tiêu cực lên cuộc sống của chúng ta. Khi chúng ta tin rằng những ký ức của mình là chính xác mà thực tế lại không phù hợp, có thể xảy ra mất độ tin cậy và sự hoang mang. Điều này có thể ảnh hưởng đến quan hệ cá nhân, quyết định công việc và thậm chí cả quyết định quan trọng trong cuộc sống.
Ví dụ: Thanh Minh, sinh viên năm 3 chia sẻ: Lúc trước, khi làm bài luận hoàn thành môn học. Mình đã dẫn chứng một sự kiện mình nhớ đã xem qua trên Facebook vào. Sau khi nhận điểm mình mới tá hỏa, phát hiện ra sự kiện mình dẫn là hoàn toàn không có trong thực tế.
Làm thế nào để bạn nhận ra các ký ức bị sai lệch?
Trong thời buổi thông tin tràn lan trên mạng xã hội, xu hướng video ngắn nổi lên. Vì thế, mỗi giây mỗi phút con người tiếp nhận rất nhiều thông tin vào trong vô thức, đúng có sai có, giả có thật có. Để nhận ra các ký ức bị sai lệch, bạn có thể tham khảo các cách sau:
Con người tiếp nhận thụ động nhiều thông tin rác trong vô thức
Xác minh nguồn thông tin
Hãy kiểm tra nguồn tin và đánh giá độ tin cậy của nó trước khi chấp nhận thông tin. Tìm hiểu về tổ chức, trang web, tác giả hoặc người đăng tin để đảm bảo tính đáng tin cậy và uy tín của nguồn tin. Khi đọc một tin tức trên mạng xã hội về một sự kiện quan trọng, hãy kiểm tra xem nguồn tin là một trang web tin tức đáng tin cậy hay một tài khoản cá nhân không rõ nguồn gốc. Nếu nguồn tin là một trang web chính thống có uy tín hoặc tài khoản được xác minh từ một tổ chức đáng tin cậy, thì thông tin có khả năng cao là đáng tin cậy.
>>> Học bí kíp nào để mua bảo hiểm xe máy trong vòng 4 phút?
Kiểm tra sự phù hợp với ngữ cảnh
Xem xét thông tin trong ngữ cảnh rộng hơn. Hãy xem xét xem thông tin có phù hợp với các sự kiện, thời gian và văn bản khác liên quan hay không. Nếu thông tin không nhất quán hoặc không phù hợp với ngữ cảnh, có thể đó là dấu hiệu của thông tin sai lệch. Khi nhận được một tin nhắn hoặc bài đăng trên mạng xã hội về một sự kiện đang diễn ra, hãy xem xét xem thông tin đó có phù hợp với ngữ cảnh thời gian và địa điểm không. Nếu thông tin mô tả một sự kiện đã xảy ra cách đây một thập kỷ hoặc đang xảy ra ở một đất nước khác, có thể đó là dấu hiệu của thông tin lỗi thời hoặc không chính xác.
Sử dụng nguồn tin đa dạng
Tìm hiểu từ nhiều nguồn tin khác nhau để có cái nhìn tổng quan và đánh giá đúng đắn. Sử dụng các nguồn tin uy tín, như trang web chính phủ, truyền thông đáng tin cậy, tài liệu nghiên cứu và các chuyên gia trong lĩnh vực liên quan.
Kiểm tra các chỉ số đáng tin cậy
Kiểm tra sự hỗ trợ của thông tin từ các chỉ số đáng tin cậy khác. Sử dụng công cụ kiểm tra sự thật trực tuyến, đánh giá độ tin cậy của trang web, kiểm tra đánh giá từ cộng đồng hoặc nhận xét từ các chuyên gia để có cái nhìn khách quan về thông tin. Khi nghiên cứu về một chủ đề nhạy cảm hoặc tranh cãi, hãy đọc các bài báo từ các trang web tin tức khác nhau, xem các bài phân tích từ các chuyên gia và tìm kiếm nghiên cứu liên quan. Bằng cách sử dụng nguồn tin đa dạng, bạn có thể có cái nhìn toàn diện và cân nhắc các quan điểm khác nhau.
Phê phán và tư duy phản biện
Luôn giữ tinh thần phê phán và tư duy phản biện khi tiếp nhận thông tin. Đặt câu hỏi, tìm hiểu thêm và đánh giá tính logic, nhất quán và khả thi của thông tin. Hãy cân nhắc các lập luận và bằng chứng được đưa ra trước khi chấp nhận thông tin. Khi nhận được một tin tức gây tranh cãi hoặc một quan điểm đưa ra trên mạng xã hội, hãy sử dụng tư duy phản biện để đánh giá lập luận và bằng chứng. Hãy tìm hiểu thêm về các quan điểm khác, các nghiên cứu liên quan hoặc các luận điểm đối lập để đưa ra quyết định đúng đắn về tính chính xác của thông tin.
>>> Xem thêm: Hiệu ứng Dunning-Kruger – Ảo tưởng sức mạnh về năng lực của bản thân
Tóm lái, hiệu ứng Mandela có thể mang đến những tác động tiêu cực và gây hại cho cuộc sống của chúng ta. Để tránh rơi vào tình trạng nhầm lẫn và mất độ tin cậy, chúng ta cần luôn cảnh giác và kiểm tra thông tin một cách kỹ lưỡng. Bằng cách làm như vậy, chúng ta có thể giữ được sự chính xác và sự tin cậy trong cuộc sống hàng ngày của mình.
#loisong #meocach #suckhoe #thoiquen #TNEX
